Nhắc đến món ‘ bún mắm’ hẳn ai cũng không khỏi thèm thuồng bởi hương vị thơm ngon, đặc biệt của món ăn này. Bún mắm miền Tây là loại món ăn dân dã, nước lèo được chế biến từ mắm cá linh, cá sặc. Món ăn kèm với nhiều loại rau sống, mang hương vị đậm đà khó quên.
Đồng bằng sông Cửu Long có nhiều món ăn độc đáo, hấp dẫn, mang nét đặc trưng riêng, phổ biến vẫn là món bún và nổi tiếng khắp bốn phương là món bún mắm. Khi món bún mắm du nhập vào miền Tây đã được biến tấu và sáng tạo để phù hợp với ẩm thực và hương vị của người dân nơi đây.
Người dân miền Tây nấu bún mắm bằng mắm cá linh hay cá sặc và nhiều loại cá khác
Nét đặc trưng của bún mắm là nước lèo (nước dùng). Món bún mắm miền Tây chỉ ngon khi nước lèo ngon. Nấu từ một loại mắm không ngon bằng hai loại, nên người ta thường kết hợp mắm cá linh hay cá sặc để nước lèo ngon hơn và lấy chất ngọt từ con cá lóc hay xương lợn.
Mắm được nấu sôi cho cá rã ra, lọc mắm qua rây lấy nước, bỏ xương. Xương heo, cá lóc làm sạch cắt ra nhiều khúc, đầu cá, đùm ruột gan mỡ béo ngậy cũng được tận dụng. Thế nên, người ta chỉ cần cho thêm một ít đường, hành sả vào nồi nước cốt mắm là đã có một nồi nước lèo thơm ngon, đậm vị.
Nước lèo là linh hồn của món bún mắm
Trước đây, bún mắm là một món ăn dân dã và được chế biến giản dị, nó thường được dùng cho những bữa ăn nhanh. Con mắm được nấu rã ra, sau đó lọc lấy phần nước trong, cho thêm một ít đường, hành sả và dùng chung với bún. Về sau để tăng hương vị và độ phong phú cho bún mắm, người ta cho thêm miếng cá, tôm, mực và heo quay, thậm chí là hột vịt lộn.
Do được ’sinh ra’ ở nơi thôn dã nên bún mắm hợp với những gì mộc mạc. Đó là mớ rau muống mọc đồng, bông điên điển ngoài bãi, đám rau đắng mọc dại, rau đắng, bắp chuối, kèo nèo… tất cả làm dịu đi cái vị mặn của mắm và tạo nên cái vị ngọt mát đặc trưng.
Bún mắm miền Tây dân dã mà thơm ngon đến nghiện
Tuy nhiên, những loại rau ăn kèm đều được cho vào theo một lượng vừa phải để thực khách có thể tập trung thưởng thức phần nước lèo tuyệt hảo của bún mắm. Và một nhân tố cũng không thể thiếu được để món bún mắm trở nên hoàn hảo đó là “nước me”. Nước me tạo nên vị chua chua hết sức hấp dẫn cho món bún và còn để chấm cùng với tôm, mực và thịt heo trong tô bún mắm miền Tây.
Bún mắm miền Tây không chỉ dừng lại ở một món ăn ngon
Nước lèo đại diện cho vị của sông. Cá, tôm, thịt thể hiện sự trù phú của thiên nhiên. Và vị rau tượng trưng cho vẻ yên bình và tĩnh lặng. Tất cả từ trên cạn, dưới sông đều ở trong tô bún mắm miền Tây. Nét hài hòa ấy đã tạo nên một món ăn tìm về thuở khai hoang mở cõi.
Thưởng thức tô bú mắm với đầy đủ “topping” hấp dẫn
Nhìn vào một tô bún mắm với đầy đủ màu sắc và hương thơm đã đủ khiến thực khách phải say mê. Với màu trắng nõn nà của những sợi bún giòn dai, màu vàng sánh mịn của nước lèo và màu hồng hào của tôm, thịt heo quay, màu vàng của trứng vịt, bông điên điển, màu xanh tươi của rau cùng với hương thơm lôi cuốn đảm bảo sẽ làm nao lòng cả những thực khách khó tính nhất.
Phải công nhận bún mắm miền Tây là món ăn chứa cả một nghệ thuật ẩm thực trong đó. Chắc hẳn khi thưởng thức xong món bún mắm nức tiếng này, bạn sẽ phải tấm tắc khen ngợi và sẽ hoài thương nhớ.
Cách chị em miền Bắc biến tấu khẩu vị món bún mắm miền Tây thơm ngon hết nước chấm và dễ làm tại nhà
Ở TP.HCM hay các tỉnh phía Nam, bún mắm là món ăn quen thuộc. Tuy nhiên, với nhiều người từ Bắc vào, đây là món không dễ ăn vì hương vị mắm đậm và lạ. Chị em có thể tham khảo cách chế biến bún mắm dưới đây cho hợp khẩu vị người miền Bắc nhé.
Bún mắm – Đặc sản đặc trưng của miền Tây
Nếu du lịch vào phía Nam, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh hoặc các tỉnh miền Tây, bạn nhất định không nên bỏ lỡ món bún mắm đặc sắc. Mắm cũng được xem là đặc sản nổi bật của miền sông nước. Ở đây có đủ loại đặc sản mắm như: mắm cá linh, mắm cá sặc, mắm thái cá lóc, mắm cá rô đồng,… Mỗi loại mắm đều có hương vị nồng đặc trưng riêng. Với bún mắm thường sử dụng nhất là mắm cá linh và mắm cá sặc.
Mắm cá linh đặc trưng miền Tây sông nước
Chị Ngọc Linh, chủ quán bún mắm trên đường Tôn Đản (Q4, TP.HCM) cho biết: “Bún mắm là đặc sản của miền Tây nhưng do mùi mắm nồng, vị ngọt đậm nên nhiều người lần đầu trải nghiệm khá khó ăn. Tuy nhiên, nếu thưởng thức nhiều và quen lại rất ghiền mùi mắm nồng này”.
Tại quán của chị Linh chỉ có 3 chiếc bàn nhỏ, đặt ngay trên vỉa hè chật nhưng luôn trong tình trạng hết ghế. Quán của chị chỉ phục vụ hai món là bún mắm và bún thái nhưng đa phần mọi người đều muốn ăn bún mắm. Nhiều khách du lịch cũng tìm đến đây để trải nghiệm món ăn này. Chị Ngọc Linh cho biết, do khẩu vị của người dân tại TP.HCM khác nên từ món bún mắm đậm mùi mắm ở miền Tây, chị đã có chế biến, gia giảm hương vị cho phù hợp hơn, tuy nhiên vẫn giữ được hương vị truyền thống.
Bún mắm thơm ngon chế biến đơn giản tại nhà
Ngoài bún mắm, các loại mắm miền Tây cũng có thể dùng để chế biến với nhiều món ăn đa dạng khác như: lẩu mắm, mắm kho thịt, mắm chưng,… ăn cùng bữa cơm hàng ngày.
Gợi ý cách chế biến bún mắm đơn giản ngay tại nhà
Chị Diễm Hiền là một người có niềm yêu thích với những món bún và cách chế biến độc đáo, riêng biệt của ba miền. Dưới đây là cách làm bún mắm được chị gợi ý cho chị em miền Bắc có thể làm ngay tại nhà.
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
– 150g mắm cá linh, 150g mắm cá sặc
– 300g tôm, 200g mực
– 150g chả cá thác lác
– 200g thịt heo quay (mua sẵn hoặc tự làm)
– 1kg bún( sợi to hay nhỏ tùy thích)
– 1 trái cà tím
– 5 quả ớt sừng
– 1.5 lít nước dừa
– 5 cây sả và 3 muỗng canh sả băm
– 1 muỗng hành tím băm
– 3 muỗng me vắt
– Rau thơm: hẹ, rau thơm, rau ăn kèm các loại
Nguyên liệu cần chuẩn bị để nấu bún mắm
Cách chế biến:
Cho mắm linh và mắm sặc vào nồi, thêm 500ml nước lọc vào đun ở lửa vừa cho mắm tan ra, lọc lấy nước bỏ xương.
Phi hành tím băm với 2 muỗng dầu ăn cho thơm, cho sả băm vào phi vàng vớt ra bát, cho sả cây vào xào. Sau đó, cho tiếp 500ml nước mắm vừa lọc, 1.5 lít nước dừa, 500ml nước lọc vào đun sôi. Tương đương nồi nước dùng khoảng 2.5 lít.
Cho tôm, mực vào luộc chín rồi vớt ra. Lưu ý sơ chế tôm bóc vỏ và mực thái khoanh. Cho tiếp cà tím cắt khoanh vào và nêm 1/3 muỗng muối, 1 muỗng bột canh, 1/2 muỗng bột ngọt, 3 muỗng hạt nêm, 1 muỗng đường khuấy đều, nêm lại cho hợp khẩu vị. Cho 2 muỗng sả băm phi vàng vào nồi. Lưu ý, với khẩu vị những gia đình miền Bắc thường ăn ít ngọt, có thể không cho đường và gia giảm bớt các gia vị cho phù hợp với gia đình.
Chả cá thác lác thêm tí hạt nêm, tiêu xay vào quết cho dai. Ớt sừng bổ dọc, bỏ hạt. Nhồi chả cá vào ớt và chiên vàng. Chiên mặt chả trước sau đó chiên phần ớt cho nhân không bị rơi ra ngoài.
Me cho 50ml nước sôi vào dầm, lọc lấy nước bỏ hạt, thêm 1 muỗng đường – 1 muỗng nước mắm vào khuấy đều, cho tiếp 1 muỗng sả băm, ớt băm vào. Lượng đường có thể gia giảm theo khẩu vị.
Khi ăn chần bún cho vào tô, thêm tôm, mực, heo quay, ớt nhồi chả cá, hẹ, rau thơm rồi chan nước dùng. Bún mắm ngon nhất là khi ăn kèm rau các loại và chấm nước mắm me.
Bún mắm tuy là món đặc sản của Tây Nam Bộ nhưng nhiều vị khách miền Bắc cũng rất mê mẩn món ăn này nhờ hương vị mắm đặc trưng mà chỉ có ở miền Tây mới có. Cách chế biến bún mắm đơn giản theo khẩu vị miền Bắc giúp chị em có thể thay đổi thực đơn hàng ngày và cùng gia đình thưởng thức những món ăn mới lạ.
Một số lưu ý khi lựa chọn mắm thơm ngon nhất
Có nhiều loại mắm mà chị em có thể tham khảo để nấu bún. Để nấu được bát bún ngon, chị Ngọc Linh cũng chia sẻ bí quyết lựa chọn mắm tốt nhất. Thông thường, các loại mắm để càng lâu sẽ càng ngon, tuy nhiên nếu quá lâu, mắm cũng sẽ mất đi hương vị đậm đà, trở nên gắt và mặn hơn. Lựa chọn được mắm ngon sẽ nấu được nồi nước dùng ngon mĩ mãn.
Chị em khi nấu bún mắm cũng nên kết hợp hai loại mắm, đặc sắc nhất là mắm cá linh và mắm cá sặc. Mắm cá linh tạo nên hương vị béo, bùi và mắm cá sặc tạo nên hương vị, mùi thơm đặc trưng cho nước dùng.
Để mua được loại mắm tươi ngon, chị em cần đến những địa chỉ uy tín hoặc có thể nhờ người bản địa mua chính gốc ở những gia đình làm mắm truyền thống và gửi ra. Khi chọn mắm cần chú ý đến màu sắc đặc trưng của từng loại mắm, cần chú ý mắm có bị mốc, vi trùng,…
Bún mắm là đặc sản đặc trưng của miền Tây sông nước. Tuy nhiên, với cách chế biến đơn giản, chị em có thể tự nấu ngay tại nhà để có thể thưởng thức đặc sản đậm đà, mùi hương khó cưỡng này.
