Gỏi cá mai Quy Nhơn được đ.ánh giá về độ “độc lạ” tại Quy Nhơn. Đến thành phố biển, du khách không chỉ bị lạc lối bởi cảnh đẹp hút hồn mà còn bị hấp dẫn bởi những món ăn địa phương đặc sắc, thơm ngon và bổ dưỡng.
Ẩm thực Quy Nhơn luôn đa dạng và phong phú từ các loại đặc sản lừng danh đến các món ẩm thực đường phố vỉa hè cũng thu hút nhiều khách du lịch. Và đặc biệt, gỏi cá mai Quy Nhơn chính là một món ăn lạ – độc đáo mà bạn nhất định phải thử đó nhé!
1. Vài nét về gỏi cá mai Quy Nhơn
Một người dân có tay nghề làm gỏi cá hơn 20 năm ở Quy Nhơn cho biết, gỏi cá mai là một trong những món cá thông dụng và nổi tiếng của vùng này. Cá mai có hình dạng tương tự cá cơm, nhưng có vảy và mỏng hơn. Thịt cá mai có vị ngọt, giòn, không tanh nên rất thích hợp làm gỏi. Tùy theo kích cỡ cá mà người làm rút xương.
Cá Mai Quy Nhơn – ảnh: Sưu tầm
2. Cách chế biến gỏi cá mai Quy Nhơn
Để làm ra một món ăn ngon thì đầu tiên phải nói đến độ tươi ngon của phần nguyên liệu, các nguyên liệu phải được chọ lọc kỉ lưỡng. Cá phải thật tươi, từng thớ thịt còn óng ánh màu biển thì mới đạt “chuẩn” đầu tiên để có món gỏi ngon. Cái khéo nhất của người làm cá mai được trổ ra ở công đoạn rút xương cá.
Con cá chỉ lớn hơn đầu đũa chút đỉnh phải được bóc tách bằng tay thế nào để khi ăn không có cảm giác bị dập và nát. Sau khi bỏ đầu, ruột, đ.ánh vảy, rút xương, cá được ngâm vào thau nước đá lạnh pha muối hột để thớ thịt thêm săn chắc và đậm đà.
Gỏi cá mai Quy Nhơn (nguồn: Gà Bông Foodie)
Phần chuẩn bị gia vị, nước chấm, rau ăn kèm cũng khá tỉ mỉ. Thông thường, gỏi cá mai có 2 chén nước chấm là xì dầu pha sả ớt và tương. Khó nhất là cách chế biến nước tương với đậu phộng rang xay nhuyễn đun liu riu lửa với cà chua, ớt trái lớn, gia vị.
Gỏi cá mai Quy Nhơn (nguồn: Gà Bông Foodie)
Độ ngon của nước tương ăn gỏi cá mai phải gói gọn trong hai chữ – vừa đủ. Vừa đủ vị béo của đậu phộng, vừa đủ độ chua chua của cà chua, cay cay của ớt, hay vị ngọt của đường, mặn của mắm muối. Ớt, tỏi, sả, riềng được xay mịn, trộn đều thấm ướp vào từng con cá tỏa ra mùi thơm ngát.
Gỏi cá mai Quy Nhơn (nguồn: Gà Bông Foodie)
Món gỏi cá mai sẽ chông chênh nếu thiếu đĩa rau màu sắc với bông chuối chát, chuối chát non, khế chua, xoài sống, cà chua xanh, rau thơm, dưa leo, đọt lộc vừng, lá giang đất… Thưởng thức bằng cách lấy bánh tráng sống, chín, gắp đũa rau, miếng cá đã trộn chanh, gia vị… cuốn lại chấm xì dầu hoặc tương đã pha chế.
Gỏi cá mai Quy Nhơn (nguồn: Gà Bông Foodie)
Nếu một lần được thưởng thức gỏi cá mai Quy Nhơn thì bạn sẽ không bao giờ quên được cái hương vị ngon khó cưỡng đến vậy luôn. Ngoài ra, tại đây còn có món bò nướng cực kì ngon và hấp dẫn, rất nên thử nhé.
Gỏi cá mai Quy Nhơn (nguồn: Gà Bông Foodie)
Gỏi cá mai ăn với bánh tráng cuốn rau sống, xoài chua, chấm mắm đậu phộng ngon tét cái nách
Gỏi cá trứ danh của làng chài 700 năm tuổi
Bên cạnh vẻ đẹp hoang sơ cùng giá trị về văn hóa, lịch sử, làng chài Nam Ô còn có nhiều đặc sản mang đậm phong vị miền biển và đặc biệt nhất món gỏi cá danh bất hư truyền.
Làng Nam Ô nổi tiếng với nghề làm nước mắm được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2019; có cụm di tích lịch sử Nam Ô mang nhiều dấu ấn và giá trị văn hóa, lịch sử rõ nét thể hiện sự tiếp biến giữa hai nền văn hóa Chăm – Việt với những tập tục sinh hoạt, các lớp trầm tích văn hóa đan xen.
Một góc biển Nam Ô – quê hương của gỏi cá.
Giữa những giá trị mang đậm dấu ấn lịch sử thì món gỏi cá gắn liền với tên làng Nam Ô trở thành đặc sản quen thuộc qua nhiều thế hệ, được nhiều người dân và du khách ưa thích.
Từ Nam Ô, gỏi cá đã đi xa hơn, mang theo phong vị làng biển dưới chân đèo Hải Vân đến khắp mọi miền. Nhiều quán ăn, nhà hàng ở Đà Nẵng, Quảng Nam đã đưa đặc sản này vào thực đơn để hút khách, thế nhưng nhiều du khách vẫn nhất định phải tìm về Nam Ô để ăn gỏi cá “đúng bài, chuẩn vị”.
Mỗi khi ghé thăm Đà Nẵng thì dường như mỗi vị thực khách cũng ohair dành thời gian về Nam Ô trải nghiệm “food tour” làng biển. Chị Huỳnh Duyên, đến từ Hà Nội chia sẻ rằng: “Gỏi cá Nam Ô ngon, ngon không kém những món sashimi của Nhật Bản, và ngon nhất có lẽ là khi được ăn trên chính đất Nam Ô, ngay bên dòng sông Cu Đê này”.
Gỏi cá thường được chế biến từ cá trích mai.
Để chế biến ra món gỏi cá ngon “đúng bài, chuẩn vị” của vùng đất này, người đầu bếp phải chọn lựa kỹ càng những mẻ cá sống tươi rói nhất vừa được đ.ánh bắt lên từ biển lúc sáng sớm, sau đó chế biến ngay.
Đó là một điều kiện tiên quyết để bảo đảm độ tươi và ngon cho đặc sản trứ danh này. Cá tươi dùng làm gỏi có thể là cá tớp, cá mòi, cá cơm… và đặc biệt là cá trích mai. Đó là loại cá hay sống gần bờ với số lượng lớn, thịt cá chắc, ngọt.
Cá sau khi sơ chế được phủ thính để làm gỏi cá khô…
Những con cá trích được chọn làm gỏi thường to hơn ngón tay người lớn, được làm sạch, bỏ đầu và đuôi, sau đó rửa qua nước pha muối và giấm nhằm khử mùi tanh rồi để ráo. Cuối cùng, người đầu bếp sẽ lóc xương và cắt cá thành những miếng nhỏ, ướp gia vị.
Miếng cá làm gỏi ngon nhất, đậm đà nhất khi được người Nam Ô ướp bằng chính hương vị nước mắm Nam Ô nguyên chất của quê hương mình.
Cách chế biến và thưởng thức gỏi cá cũng được chia làm 2 “phong cách”: Gỏi cá khô và gỏi cá ướt. Để làm gỏi cá khô, người đầu bếp phủ cá qua một lớp mè rang giã dập và thính bắp rồi xếp ra đĩa.
Cá trích cũng có thể được ngâm trong nước mắm pha ớt và gia vị để làm gỏi cả ướt.
Trong khi đó, món gỏi ướt bao gồm những thớ thịt cá trích ngâm trong bát nước mắm Nam Ô pha ớt xanh xắt khoanh, ớt đỏ giã nhuyễn, gừng, riềng, tỏi, ớt, mì chính, đường… Ớt dùng trong bát nước mắm có thể là ớt sừng hoặc ớt chỉ thiên tùy khẩu vị ăn cay của thực khách.
Những thành phần phụ không thể thiếu trong món gỏi cá: Rau sống, bánh tráng, nước chấm.
Một cuốn gỏi cá là sự “gói ghém” của đủ đầy sản vật của núi rừng, đồng bằng và biển cả. Để thưởng thức, thực khách gắp một miếng cá, cuốn trong bánh tráng lề cùng các loại rau sống tươi ngon như: giá đỗ, bắp chuối xắt sợi, rau diếp, xà lách, cải con, dưa leo, xoài xanh, chuối chát, đinh lăng, đọt sim…rồi chấm vào chén nước chấm đặc sánh pha từ nước ép cá, nước mắm Nam Ô và lạc rang giã dập.
Những người mới ăn gỏi cá lần đầu hoặc người chưa quen ai đồ sống sẽ có chút e ngại, tuy nhiên khi được trải nghiệm cái mặn mòi của biển cả quyện trong hương thơm của các loại rau, vị giòn của lạc rang, vị chua của xoài xanh và vị đậm đà của nước mắm Nam Ô mới hiểu được vì sao món ăn này lại trở thành đặc sản của một vùng đất lâu đời.
Một cuốn gỏi cá “gói ghém” đủ đầy hương vị.
