Không chỉ chế biến để ăn chơi, quả này còn được biến tấu thành nhiều món ngon như kho cá, kho thịt nấu xôi hoặc ngâm tỏi ớt ăn với cơm.
Thấy trên chợ chung cư có người rao bán cọ với giá 95 nghìn đồng/kg, chị Thủy, trú tại Thanh Xuân (Hà Nội) liền đặt luôn 2kg về ăn. Tuy nhiên, vì chậm chân 30 phút mà chị Thủy không mua được cọ.
Quả cọ có lớp vỏ màu xanh đen, bên trong có lớp cơm màu vàng.
Chị Thủy quê ở Phú Thọ, ngày bé cây cọ đã quen thuộc với hầu hết người dân quê chị vì đây là loại cây được trồng phổ biến. Lá cọ được dùng để làm nhà, làm chổi quét sân, quạt hoặc làm áo che mưa; cành cọ được dùng để làm hàng rào, mành.
Quả cọ mỗi năm có một lần vào cuối đông, khi chín có màu đen, được người dân hái để ăn chơi hoặc mang muối chua ăn với cơm thay thức ăn hàng ngày.
“Tôi nhớ ngày bé, nhà tôi lúc nào cũng có một hũ cọ muối chua. Bữa cơm ngoài rau xanh thì chỉ có bát cọ muối ăn với cơm cho đỡ nhạt miệng. Sang hơn tí thì lấy cọ kho với cá, kho thịt. Quả cọ chín đầy rừng, ai hái thì hái chứ không ai bán”, chị Thủy nói.
Tuy nhiên, hiện tại cây cọ bị chặt gần hết để xây nhà hoặc trồng các loại cây khác nên cọ rất hiếm. Chưa kể tìm được cây cọ nếp ngon, béo ngậy, vàng ươm là rất khó nên giá quả cọ được rao bán mấy năm nay cũng rất cao.
Quả cọ nếp sau khi ỏm chín
“Quả cọ ngon phải được hái từ những cây cọ nếp không bị tỉa lá. Sau lớp vỏ đen sì là lớp cơm vàng, béo ngậy. Được quả cọ nếp ăn thì nhớ đến già luôn”, chị Thủy chia sẻ.
Rao bán cọ nếp với giá 90 nghìn đồng/kg, chị Hải Yến, trú tại Việt Trì (Phú Thọ) cho biết, năm nay cọ mất mùa nên lần nào có cũng không đủ chia cho khách.
“Hôm qua nhà tôi hái được hơn 10kg, mang từ Cẩm Khê xuống Việt Trì, ỏm sẵn và bán với giá 90 nghìn đồng/kg mà không đủ hàng cho khách”, chị Yến nói.
Quả cọ nếp được chị Yến bán với giá 90 nghìn đồng/kg.
Theo chị Yến, quả cọ rất đặc biệt, ăn sống thì chát không thể nuốt được. Nếu ỏm nước nóng quá thì cơm cọ sẽ bị cứng đanh lại, cũng không ăn được mà nếu nước chưa đủ độ nóng cũng sẽ chát.
Vì vậy, phải chọn cây cọ ngon, quả trên cây chín tới, nếu chín quá sẽ bị sâu đục gần hết, sau đó phải trèo lên ngọn cọ cao từ 10-15 mét hoặc lấy cây sào dài có gắn liềm để hái xuống, tránh cho cọ bị dập, nát.
Tiếp đó, hái xuống rồi cũng phải rải quả cọ ra đất hoặc để thoáng. Không được để cọ vào bao tải kín, tránh bị hấp hơi nóng sẽ mất ngon.
Quả cọ trước khi ỏm được xóc bớt lớp vỏ bên ngoài.
“Trước khi ỏm, phải cho cọ vào chiếc rổ, xóc lên xóc xuống cho bong lớp vỏ ra rồi rửa sạch, cho vào nồi, đổ ngập nước. Tiếp đó, đun nước nóng khoảng 70 độ rồi tắt bếp, đậy vung khoảng 15 phút là cọ chín mềm, ăn béo ngậy”, chị Yến chia sẻ.
Để chế biến quả cọ đúng cách sao cho ngon phải đúng kỹ thuật nên nhiều người lựa chọn mua cọ ỏm sẵn với giá cao. Quả cọ không phải món ăn “sơn hào hải vị” nhưng lại là thứ quả giúp nhiều người nhớ về hương vị t.uổi thơ mà ít loại quả nào có được nên nhiều người vẫn canh mua bằng được.
Món ngon xứ dừa: gà kho sả ớt nước cốt dừa
Nhắc đến xứ dừa Bến Tre không thể nào không nhắc đến các món ăn chế biến cùng trái dừa, dù có những món chỉ vô cùng đơn giản như cơm nguội chan nước dừa tươi thôi cũng đủ cho người con xa quê nao lòng.
Bên cạnh đó có một món ăn mặn đặc trưng mà nghe nhắc đến có thể đoán ngay chỉ có người xứ dừa mới nghĩ ra khi cuộc sống đã luôn gắn liền với trái dừa là món gà kho sả ớt nước cốt dừa thơm ngon dậy vị.
Đến Bến Tre chắc hẳn không mấy ai còn lạ lẫm với những món ăn chế biến cùng trái dừa không kể dừa tươi hay khô. Dừa tươi có thể lấy nước kho thịt, làm món hầm hay làm lẩu hoặc làm món ăn vặt tráng miệng nhiều người ưa thích như rau câu dừa cùng cơm dừa non.
Đối với dừa khô thì không cần bàn cãi bởi không chỉ riêng Bến Tre mà hầu hết người miền Tây đã quá quen thuộc với các món bánh dân gian chẳng món nào thiếu nước cốt dừa thơm ngon béo ngậy làm nên t.uổi thơ của bao thế hệ.
Ngoài những món ngọt, nước cốt từ trái dừa khô còn góp mặt đa dạng trong món ăn mặn đặc trưng chất miền Tây như cà ri, bánh canh, tôm kho nước cốt dừa hay món gà kho sả ớt nước nước cốt dừa hao cơm từ chính người Bến Tre chế biến ra.
Ảnh: minh họa
Bởi lẽ người dân đã lớn lên cùng với cây dừa nên họ cũng muốn thổi hồn quê hương xứ sở vào từng món ăn tạo nên đặc trưng thương hiệu đất dừa, món gà kho sả ớt sẽ đảm bảo người thưởng thức phải vét sạch nồi cơm.
Còn gì tuyệt vời hơn là gà nòi chính gốc Bến Tre kết hợp cùng nước cốt béo ngậy đậm đà từ những trái dừa khô, cũng là gà kho sả ớt nhưng khi cho thêm nguyên liệu này mà món ăn càng trở nên hấp dẫn.
Thịt gà sau khi làm sạch sẽ chặt miếng vừa ăn rồi đem ướp với sả ớt cùng các gia vị cần thiết cho thấm và dai hơn. Sau đó bắc bếp phi tỏi và hành tím cho thơm mới bỏ gà vào xào săn, để lửa liu riu cho gà chín rồi cạn bớt nước, tiếp đó sẽ đổ phần nước cốt vào dậy lên hương vị nồng nàn.
Sau này ở một vài địa phương vì mê mẩn món ăn này đã làm theo nhưng có biến tấu đi một chút, chẳng hạn miệt Cà Mau sẽ gọi gà xào lăn bởi họ không để lại phần nước nhiều mà chỉ sắp sắp, ngoài ra còn có thêm nguyên liệu bột nghệ tạo màu vàng giống món cà ri và thường sẽ ăn kèm với bánh mì.
Ảnh: minh họa
Còn gà kho sả ớt cốt dừa của người Bến Tre lại hầu như là món ăn mặn đơn thuần trong bữa cơm dân dã hằng ngày, ấy vậy mà vị khách nào tới được thưởng thức cũng không ngớt lời khen ngợi. Khen cái hay của sự sáng tạo, khen cái khéo của bàn tay làm ra được món ngon đậm vị quê hương.
Thật sự món ăn này vô cùng đặc biệt, dù không quá cầu kỳ nhưng đem lại hương vị thơm ngon đầy hấp dẫn không đâu có được và nhất định phải thử ít nhất một lần khi đến với Bến Tre.
