Mỗi năm, dịp tháng 9 đến tháng 11 Âm lịch được coi là ‘mùa’ của món ăn này. Ẩm thực Việt Nam với nhiều món ăn đa dạng và phong phú, mang nhiều hương vị khác nhau luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho con người và cũng chính là một trong những nét thu hút nhất đối với du khách.
Một số món ăn Việt thậm chí đã từng được vinh dự góp mặt trong danh sách những món ăn ngon, độc đáo nhất thế giới. Tuy nhiên, trong vô vàn những món ăn của văn hóa ẩm thực Việt, có một món đến chính người Việt cũng phải nhận xét là có vẻ ngoài lúc sơ chế trông “ghê ghê”.
Song lúc chế biến xong, nó lại là một thức đặc sản không đâu có được ngoại trừ dải đất hình chữ S. Vậy đó là món ăn gì?
Đó chính là chả rươi. Sở dĩ khi chưa sơ chế, nhiều người nhận xét món ăn này có phần hơi “ghê ghê” là do con rươi – loại nguyên liệu chính để làm ra món ăn này.
Chả rươi, món ăn ngon miệng nhưng khi sơ chế khiến nhiều người cảm thấy “rùng mình”. (Ảnh minh họa)
Rươi là một loại sinh vật, sống và phát triển mạnh mẽ ở vùng nước lợ và nước mặn, khu vực miền Bắc nước ta. Ngoại hình rươi khi nhìn sơ qua khá giống với những chú giun. Rươi ngon nhất khi được bắt về vẫn còn tươi, còn nguyên sức sống.
Vì vậy khi đưa rươi vào chậu để rửa hay chuẩn bị cho công đoạn chế biến, số lượng rươi lớn sẽ khiến những người không quen hơi có cảm giác gai người hay rùng mình.
Chị Nguyễn Thu Trang (30 t.uổi, Hà Nội) cho biết, lần đầu tiên làm chả rươi chị cũng vừa làm mà vừa run. Nhưng vì món ăn ngon lại đem lại nhiều chất dinh dưỡng, trẻ con nhà chị rất thích nên chị cố gắng làm. Giờ thì quen rồi không còn sợ nữa.
Con rươi tươi sống dùng để làm nên chả rươi có hình dạng giống những con giun. (Ảnh minh họa)
Được biết, không chỉ là nguyên liệu chính tạo nên những món ăn ngon như chả rươi, mắm rươi, rươi rim, rươi còn là một loại thực phẩm với nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe con người. Chính bởi 2 yếu tố ngon và bổ như vậy, nên rươi nói chung hay chả rươi nói riêng mới trở thành một món ăn vô cùng nổi tiếng, được nhiều người yêu thích.
Không chỉ đặc biệt bởi thứ nguyên liệu làm ra món ăn này, mà còn bởi tính thời điểm của nó. Cố nhà văn Vũ Bằng trong cuốn “Miếng ngon Hà Nội”, khi đ.ánh giá về món chả rươi, đã nói: Hỡi các bà nội trợ, đừng có lần chần lắm mà lỡ việc, vì rươi không phải là một món ăn ngày nào cũng có đâu. Cả một năm chỉ có mấy ngày có rươi thôi. Mà những ngày có rươi đó nếu bà không mua nhanh lên thì hết đấy. Cả một mùa không được ăn một miếng rươi vào miệng, không những bà ân hận, mà người chồng yêu quý của bà lại làu nhàu.
Mỗi năm, khoảng thời gian được coi là mùa vàng của rươi chỉ có một. Đó là vào khoảng tháng 9 đến tháng 11 Âm lịch. Vào thời gian này, rươi sinh sản và phát triển mạnh. Từ đó người dân sẽ dễ dàng thu hoạch rươi hơn, số lượng cũng được nhiều hơn so với những khoảng thời gian khác trong năm.
Người dân thu hoạch rươi vào mùa thu đông hàng năm. (Ảnh VOV)
Theo nhiều người dân chia sẻ, có những vụ họ thu hoạch được tới cả tấn rươi. Cách thu hoạch cũng vô cùng đơn giản. Chỉ cần căn đúng thời điểm khi thủy triều lên, rươi chui ra khỏi đất, người dẫn sẽ mang theo dụng cụ đã chuẩn bị sẵn rồi nhanh chóng mang thành quả về nhà.
Nhiều hộ kinh doanh cũng cho biết, vì sự nổi tiếng gần xa của các món ăn từ rươi hay chả rươi, nên họ còn tự nuôi rươi tại nhà, thay vì trông chờ vào mùa rồi mới đi đ.ánh bắt.
Một con rươi thông thường được sử dụng để chế biến thành món ăn sẽ có chiều dài khoảng 6-7cm. Những con có thân hình càng béo múp thì sẽ cho càng nhiều thịt.
Các bước làm chả rươi tại nhà
Như đã nói ở trên, bên cạnh chả rươi được mua khi đã làm sẵn bởi các nhà hàng, nhà buôn chuyên nghiệp, nhiều người vẫn yêu thích việc tự mua các nguyên liệu về nhà để làm chả rươi.
Nguyên liệu làm chả rươi cơ bản bao gồm rươi, một ít thịt lợn nạc xay nhuyễn hoặc băm nhỏ, vỏ quýt, trứng gà, hành hoa, thì là và một chút ớt tươi giã nhỏ. Ở nhiều nơi, người ta cũng cho thêm lá chanh hoặc lá lốt thái chỉ để tăng hương vị cho món ăn này.
Những nguyên liệu chính làm nên món chả rươi.
Cách làm như sau:
– Rươi khi mua về được sơ chế bằng cách cho vào nước lã, quấy đều, nhẹ tay cho đến khi hết bẩn.
– Thay nước rửa vài lần, loại bỏ rác và những con rươi đã bị c.hết.
– Đun nước rồi cho số rươi vừa rửa vào để trần qua. Công đoạn này còn thường được gọi là “làm lông”. Không dùng nước sôi quá 100 độ C mà chỉ nước nóng giá, chỉ khoảng 75 – 80 độ C bởi nước quá sôi sẽ khiến rươi c.hết và bị co quắt lại hay vỡ ra, mất đi các chất dinh dưỡng.
– Khâu “làm lông” trên nên được thực hiện kỹ, khoảng vài lần cho đến khi loong rươi rụng hết ra nước. Sau đó xả lần cuối với nước lạnh.
Công đoạn làm sạch để hết lông rươi nên được thực hiện kỹ càng, cẩn thận.
– Rươi sau khi làm sạch cho vào bát và đ.ánh nhuyễn, trộn cũng các nguyên liệu trứng gà, hành hoa, thì là, ớt, lá chanh…
– Vỏ quýt được coi là nguyên liệu quan trọng tạo nên hương vị thơm cho chả rươi. Tuy nhiên, không nên cho quá nhiều bởi nó có thể khiến thành phẩm bị đắng.
– Đ.ánh nhuyễn hỗn hợp cho đến khi dẻo đều
– Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào rồi dùng muôi múc từng thìa rươi để rán.
– Độ dày của mỗi miếng chả rươi khoảng từ 0,5 đến 0.,75cm.
– Nên để lửa nhỏ để chả rươi chín đều, tránh tình trạng bị cháy.
– Thành phẩm đạt chuẩn sẽ chín vàng từ ngoài nhưng bên trong vẫn giữ được độ ướt nhất định của thịt rươi, không bị khô.
Các nguyên liệu được trộn lẫn với nhau rồi đưa lên chảo ngập dầu rán.
Hiện nay, rươi tươi hay chả rươi làm sẵn đang vào mùa, được bán tại đa số các chợ hay siêu thị. Như đã nói ở trên, mùa rươi thì chỉ có một trong năm, nên hãy tranh thủ mua hay làm ngay để chiêu đãi gia đình mình, một món ăn vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng.
Loạt món ăn Việt “kinh dị” hợp với không khí mùa Halloween
Khắp Việt Nam có hàng trăm món sơn hào hải vị vô cùng ngon mắt lẫn ngon miệng, nhưng lại có vài trường hợp “cá biệt” khi có những món đặc sản có vẻ ngoài khá đáng sợ.
Dạo quanh Việt Nam, các tỉnh hay thành phố luôn nền ẩm thực phong phú, đa dạng và vô cùng đặc sắc.
Có những món ăn khiến bao người mê mẩn, nhưng cũng có những món ăn mà chỉ nhìn qua thôi cũng khiến nhiều người kinh sợ.
Tuy nhiên, vẻ ngoài như thế không nói lên được hương vị món đó. Nhiều món đặc sản gây nhiều phen “khiếp vía” nhưng khi “nhắm mắt” mà thưởng thức thì lại có ra hương vị thơm ngon đến bất ngờ.
Mắt cá ngừ đại dương
Mắt cá ngừ đại dương là món đặc sản nổi tiếng, bổ dưỡng và đáng thưởng thức khi đến “xứ hoa vàng cỏ xanh”, thế nhưng có người cũng khiếp vía khi dùng. Đây còn được xem là một món ăn độc đáo, độc quyền của Phú Yên mà du khách nào đến đây cũng mong một lần được thưởng thức.
Năm 2014, món ăn này còn được Hội Kỷ lục gia bầu chọn lọt top 10 đặc sản hải sản nổi tiếng nhất của Việt Nam.
Món ăn này còn được người dân gọi lại món hầm “đèn pha đại dương” vì mắt cá ngừ rất sáng rõ. Vì thế, đây là loại hải sản có giá trị dinh dưỡng cao nên cá ngừ đại dương trở thành nguồn thực phẩm bổ dưỡng cho người dân xứ biển lẫn du khách. Ngoài phần thịt tươi ngon, người dân địa phương đã sáng tạo nên món mắt cá ngừ hầm thuốc Bắc. Và lâu dần mắt cá ngừ đại dương trở thành món ăn quen thuộc và là một trong những đặc sản trứ danh của mảnh đất Phú Yên.
Trong danh sách các món phải ăn ở Phú Yên, mắt Cá Ngừ đại dương, hay còn gọi là “Đèn pha đại dương” là món nổi tiếng nhất.
Chả rươi
Miến chả rươi nhìn không quá đáng sợ tuy nhiên một số thực khách sẽ có đôi chút e dè vì nguyên liệu chính trông khá ghê rợn.
Con rươi lúc chưa chế biến nhìn rất đáng sợ (Ảnh: Dân Việt)
Con rươi trông có vẻ lúc nhúc khi chưa chế biến khiến nhiều người có chút ngần ngại. Thế nhưng người dân đã sáng tạo nên loại chả này để biến các con vật có hình thù đáng sợ trở thành một món chả ngon khiến cho khách thưởng thưc là mê và quên đi hình dạng đáng sợ ban đầu của con rươi.
Con rươi là một loại sinh vật biển còn gọi là bách cước, có hàng trăm chân hoặc hòa trùng, hình dạng trông đáng sợ giống con rết với màu xanh, vàng, tía, thuộc bộ giun đốt, có nhiều lông tơ, được tìm thấy ở nhiều tầng nước, tìm kiếm thức ăn trong các đám rong, cỏ biển, ẩn núp dưới đá hay giấu mình trong cát hay bùn. Thịt rươi rất thơm, ngon, bổ dưỡng và có nhiều chất đạm hơn cả cua, tôm, ghẹ.
Món chả rươi sau khi thành phẩm
Mắm
Vùng đất du lịch miền Tây với kênh rạch, sông nước bao quanh với nhiều loài thuỷ sản ngon lành, thế nên từ lâu đã được mệnh danh là “vương quốc mắm”. Những loại mắm tại nơi đây nhiều vô số kể, có thể điểm qua các loại mắm cá linh, cá sặc, cá chốt hay mắm của những con ba khía, con tép, con còng,… Thường mọi người sẽ nghĩ ngay đến lẩu mắm, mắm chưng hay trộn gỏi, nhưng dân miền Tây chính hiệu thì phải ăn qua mắm sống một lần.
Món mắm còn được làm từ đầu cá
Ăn món mắm miền Tây sống tức là thưởng thức món ăn đặc trưng này không qua chế biến hay nấu nướng. Dù có vẻ khó ăn và nhìn bề ngoài hơi e ngại khi những con cá còn nguyên bao lên mình lớp nước màu nâu nhưng đây lại là món dễ gây nghiện. Chỉ cần ướp chút gia vị cho đỡ mặn rồi ăn cùng rau và thịt, là thực khách có thể “nhắm mắt” rồi từ từ cảm nhận hương vị dân dã thơm ngon này.
Khi bày biện với bún, rau thì vô cùng ngon lành (Ảnh: Mùa gặt miền Tây)
Đuông dừa nước mắm
Được coi là một trong những đặc sản nổi tiếng của Việt Nam thế nhưng khi nhìn thấy đuông dừa, nhiều người sẽ phải “khóc thét” vì con ấu trùng khổng lồ này.
Những con duông dừa rất béo
Tuy kinh dị là vậy, nhưng đuông dừa lại có cách chế biến cũng lạ lùng nốt, chỉ cần rửa sạch rồi ngâm đuông dừa cùng với nước mắm ớt cay là có thể thưởng thức. Thường những người mới thử món này lần đầu cũng phải bịt mắt, bịt mũi rồi mới dám đưa món này vào miệng.
Đuông dừa ngon nhất là khi được thả vào trong bát nước chấm đặc biệt, vẫn còn sống ngoe nguẩy. Chỉ khi ăn như vậy người ăn mới cảm nhận được hết cái vị giòn, ngọt mà bùi của dừa đem lại. Cảm giác đưa con đuông dừa vẫn còn sống vào miệng thật sự cần sự thử thách rất lớn, đặc biệt với du khách nước ngoài hay các bạn nữ lần đầu thưởng thức món này.
Món đuông dừa nước mắm trứ danh (Ảnh: vntrip)
Đuông dừa là ấu trùng dạng sâu của bọ kiến dương. Sau mùa g.iao p.hối, loài bọ này thường chọn cây dừa sung sức, khoét ngọn rồi đẻ trứng vào. Trứng nở ra ấu trùng và lớn dần nhờ ăn cổ hũ dừa đến khi xuyên thủng ngọn dừa, lúc đọt thối ngã ngang là lúc đuông dừa nhiều nhất. Dù đuông đục khoét là hỏng dừa nhưng đuông dừa ăn rất ngon và lại là đặc sản độc đáo có một không hai ở những xứ dừa đồng bằng sông Cửu Long.
