Đến Tây Nguyên, du khách đừng quên thưởng thức món phở khô Gia Lai, một trong những món ăn đặc sản thơm ngon của phố núi khiến thực khách phải “xiêu lòng”.
Phở khô Gia Lai – thơm ngon trong từng hương vị
Nhắc đến Gia Lai, có một điều khiến thực khách phải trầm trồ đó chính là sự ấn tượng trước nhiều món ăn như: bò một nắng, muối kiến vàng, lẩu rau rừng,… mỗi món ăn đều mang đến một hương vị thơm ngon, mới lạ. Một trong những món ăn không thể bỏ qua trong danh sách đó chính là món phở khô – món ăn trứ danh của vùng đất Gia Lai.
Ảnh: baogialai
Ngoài tên gọi là phở khô Gia Lai, món phở này còn được người dân địa phương đặt cho một cái tên khác là “phở hai tô”. Sở dĩ có tên gọi độc đáo như vậy là bởi vì món phở này luôn được phục vụ hai tô cho một khẩu phần ăn chứ không giống các món phở thông thường khác. Khi người bán phục vụ phở khô cho mỗi thực khách, sẽ có 2 tô, 1 tô nước dùng và 1 tô phở khô. Vị béo dai của bánh phở, mằn mặn của tương đen, the the của húng quế, vị chua của chanh và vị ngọt của thịt cùng nước dùng, tất cả tạo nên hương vị “cực phẩm” không ở đâu có được.
Phở khô Gia Lai chinh phục lòng thực khách bởi chính chất riêng, không lẫn vào đâu được. Một món ăn dân dã và phổ biến, không phải hàng cao lương mỹ vị, xa vời, mà bất cứ ai, dù cho kẻ giàu, người nghèo cũng đều có thể được thưởng thức.
Ảnh: @ntvvirus
Sợi phở khô của Gia Lai không giống các sợi phở của các món phở khác. Tại đây người ta sử dụng loại phở tròn và khá mảnh như sợi hủ tiếu được làm tại địa phương. Phở được làm hoàn toàn bằng loại gạo chất lượng nên khi được chần và trộn lên thì sợi phở vẫn có độ dai và rất thơm chứ không bị bở hay vón cục, đứt đoạn.
Ảnh minh họa: Bánh phở khô.
Để ăn kèm với món phở khô này, người ta dùng thêm rau, giá, hành phi vàng, ớt đỏ, tương ớt, xì dầu, chanh… Đặc biệt, ăn kèm với phở khô Gia Lai còn có loại tương đen được đặc chế với vị ngon không trộn lẫn.
Ảnh minh họa: Các loại rau ăn kèm với phở khô Gia Lai.
Điểm nhấn của món ăn này chính là nằm ở tô nước dùng thanh vị được ninh từ xương trong nhiều giờ. Trong tô nước dùng, người ta sẽ cho thêm vài miếng bò viên, thịt bò thái mỏng hoặc thịt gà và thêm ít hành lá, rau thơm.
Bên cạnh tô phở khô Gia Lai là bát nước lèo nóng hổi, thơm ngon. Ảnh: Phạm Tuấn Vũ.
Đến Gia Lai, bạn đừng quên thưởng thức một tô phở khô để cảm nhận “hương vị núi rừng” khó quên mà nó mang lại. Cũng chính bởi hương vị thơm ngon từ món phở khô Gia Lai mà người dân xứ này vô cùng tự hào và thường giới thiệu cho thực khách phương xa mỗi khi có dịp đến phố núi.
Ảnh minh họa
Ốc gác bếp hun khói, ngâm sữa trứng rồi luộc sả chấm cơm mẻ… ngon quên đường về
Ở miền Tây có một món ăn dân dã của người quê, thường treo giàn bếp để dành, giờ trở thành món ăn đặc sản. Đó là món “ốc gác bếp”. Món này chỉ đơn giản những con ốc bươu, ốc lác bắt được ngoài đồng, bà con đem về treo giàn bếp để dành mà thôi.
Ốc bắt về rửa sạch chuẩn bị bỏ vô giỏ tre – Ảnh: T.LŨY
Có lẽ giờ đây không ai còn nhớ rõ món ốc gác bếp (hay ốc treo giàn bếp) này có từ khi nào. Nhưng theo những bậc lão làng kể lại, món ăn này xuất phát từ rất lâu, thường vào thời điểm miền Tây mùa lũ rút.
Lúc này nội đồng bắt đầu cạn khô, bà con đi bắt ốc để dành bằng cách treo trên giàn bếp, để đến những tháng khô hay khi nhà có dịp tụ họp mới dùng đến.
Ốc treo giàn bếp thường để được đến 4-5 tháng, lúc lấy xuống chế biến ốc vẫn còn sống.
Không như suy nghĩ của nhiều người, ốc bắt lên khỏi nước để lâu ngày sẽ hay ốm teo vì đói, ốc gác bếp ngày ngày ngửi khói từ bếp củi sẽ khôngdo hơi nóng bốc lên mà vẫn mập mạp, béo ngậy, khi đem chế biến món ăn vẫn giữ mùi vị ngọt, thêm mùi khói bếp ăn vào “thơm râu”.
Giỏ ốc được treo lên giàn bếp, hứng khói từ bếp bốc lên mỗi ngày – Ảnh: T.LŨY
Vậy loại ốc nào được dùng làm món đặc sản này? Trước đây, hễ bắt được loại ốc nào, bà con cũng để làm ốc gác bếp được, nhưng thường là ốc bươu đen. Sau này từ thực tế ăn uống, nhiều người mới thấy ngon nhất vẫn là ốc lác gác bếp.
Ốc sau khi bắt lên, đem rửa sơ rồi lựa con còn sống bỏ vô giỏ tre, treo lên gần bếp củi, hằng ngày khi nấu cơm, khói bếp phía bên dưới bay lên và hun chiếc giỏ đựng ốc treo trên giàn.
Bà Dương Thị Ở (huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) nói, thông thường ốc để trên bếp khoảng 7-10 ngày đem xuống rửa lại rồi chế biến món ăn. Nhưng có người để lâu hơn từ 4-5 tháng ốc vẫn còn sống…
Với hương vị độc đáo giòn giòn, ngọt béo và thơm phức mùi khói bếp, từ một món ăn dân dã, giờ đây ốc treo giàn bếp đã thành món ẩm thực đặc sản.
Một số địa phương ở miền Tây đưa vào làm món đặc sản của địa phương, ốc gác bếp được bán vào siêu thị với giá cao. Khi được nếm thử món này, bao thực khách gần xa nhớ mãi hương vị.
Ốc gác bếp được bán trong siêu thị – Ảnh: T.LŨY
Khi nấu ốc gác bếp, chọn những con ốc mím miệng cạy khó ra, mình ốc có màu xám như đang thiếu nước đem đi rửa sạch để chế biến.
Để tạo ra hương vị thơm ngon hơn cho ốc, người ta còn ngâm con ốc vào hỗn hộp sữa và trứng gà đ.ánh lên.
Đây là cách cho ốc uống sữa, mấy con ốc treo trên bếp nhịn khát đã lâu nghe có nước sẽ há ra uống sữa và trứng vào, khiến thịt ốc thêm ngon ngọt. Ngâm ốc vào hỗn hợp này khoảng 30 phút là có thể đem ra chế biến.
Ốc sau khi đem từ gác bếp xuống, được ngâm với hỗn hợp sữa và trứng – Ảnh: T.LŨY
Bà con miền Tây luộc ốc với sả, bỏ vào nồi đậy nắp với cọng và lá sả, chờ đến khi ốc há miệng là có thể đem ra thưởng thức.
Những con ốc đã chín tróc mày, mề ốc vàng, mình ốc trắng mập nhìn rất đẹp. Món này khi luộc chín, lể thịt chấm với nước chấm cơm mẻ sả ớt thì ngon không thể tả.
Ốc gác bếp sau khi được ngâm sữa hột gà, vớt ra đem luộc ăn với nước chấm cơm mẻ sả ớt – Ảnh: T.LŨY
Mùi ốc, mùi sả, mùi khói bếp nhai trong miệng vừa mềm vừa ngọt, hòa với vị cay nồng, chua chua mặn mặn của nước chấm cơm mẻ sả ớt khiến thực khách ăn quên thôi!
